معرفی شهرستان چابهار

موقعیت جغرافیایی و زیست محیطی شهرستان چابهار:

شهرستان چابهار در منتهى الیه جنوب شرقی ایران در کنار آبهاى گرم عمان ، در60 درجه و 37دقیقه طول شرقى و 25 درجه و 17 دقیقه عرض شمالى واقع شده است. از شمال به شهرستان هاى ایرانشهر و نیکشهر از جنوب به دریاى عمان از شرق به پاکستان و از غرب به استان هاى کرمان و هرمزگان محدود می شود. مساحت شهرستان چابهار حدود 9739 کیلومتر مربع ، ارتفاع این شهرستان از سطح دریا 7 متر و داراى 130 کیلومتر مرز خاکی  و حدود 115 کیلومتر مرز آبى در دریاى عمان می ‏باشد.  جمعیت شهرستان چابهار 291910 نفر و دارای 2 شهر چابهار و شهر نگور  و 3 بخش شامل بخشهای دشتیاری، پلان، بخش مرکزی، ‌و هشت دهستان می باشد.

فاصله هوائى شهرستان چابهار تا تهران 1456 کیلومتر و فاصله زمینى از طریق جاده ایرانشهر- کرمان1961کیلومتر است. فاصله بندر چابهار تا مرکز استان 721 کیلومتر  مى باشد.این بندر از لحاظ عرض جغرافیایی هم عرض بندر میامی آمریکا  است و متوسط دما در شهرستان چابهار  23 درجه و میانگین آن 34 درجه است.

مهمترین پوشش گیاهى شهرستان چابهار که نوع غالب و مشخص گیاهان این ناحیه را تشکیل مى دهند عبارتند از: زیتون، توچ، کرچک، کنار، کهور خرما،کتانى، بیدام، لول، استبرق (کرک) انجیر معابد، چش. در ناحیه ساحلى خلیج گواتر در نزدیکى محلى که رود خانه باهو کلات در ۹۰ کیلومترى شرق چابهار به دریاى مکران (دریاى عمان) میریزد جنگل مانگرو بسیار زیبا و قابل توجهى از گونه حرا وجود دارد. باهوکلات یکى از پر آب ترین رودخانه هاى استان و عامل اصلى حیات و زندگى در جنوب بلوچستان به حساب میاید.این رودخانه بویژه به دلیل زیستگاه تمساح ایرانى از نظرگردشگرى اهمیت فراوانى دارد.

از زیربناهاى اقتصاد چابهار ماهیگیرى است. در چابهار چند اسکله صیادى وجود دارد که ۳ اسکله صیادى تیس، رمین و بریس از بقیه دیدنى تر هستند. اسکله تیس در داخل محوطه منطقه آزاد و رمین در ۱۰ کیلومترى و بریس در ۶۰ کیلومترى چابهار قرار دارد. تماشاى لنج ها و قایق هاى ماهیگیرى و صیادان دریا دل که در حال صید ماهى هاى گوناگون  مانند ماهى شیر، شوریده، حلوا و سنگسر و شاه میگوها هستند، دیدنى و خاطره انگیزاست. درحال حاضر حدود 60 درصد از ماهى تن کشور در این منطقه تولید مى‌شود که این مقدار قابل افزایش است. دربندر چابهار به دلیل وجود آب و هواى معتدل، هرساله دو مرتبه میگودر آن پرورش داده مى‌شود. شاه میگو در طول فصل محدود صید (یک تا دو ماه درسال ) سالانه بین ۲۰تا ۳۵ تن (درگواتر)صید مى شود که ارزش صادراتى این آبزى به صورت دم عمل آورى شده و منجمد کیلو ۲۲ تا ۳۰دلار بوده و صادرات به روش زنده به ازاى هرکیلو از ۳۵ تا ۵۰ دلار ارزآورى دارد.سوزن دوزى، سکه دوزى (سامان)، حصیر بافى، ساخت ابزار و آلات موسیقى و صنایع دستى دریایى و ...  ازجمله فعالیتهایى است که به طور سنتی در استان مذکور عمدتاً توسط زنان انجام می شودو نقش موثرى در اقتصاد منطقه دارد.

محصولات کشاورزی شهرستان چابهار:

در حال حاضر عمده ترین محصولات مورد کشت در بخش باغی شهرستان شامل موز، انبه، چیچک، لیمو، گواوا و کنار و در بخش زراعی، سبزی و صیفی و محصولات جالیزی می‏باشد. همچنین میوه هایی همچون نارگیل و خربزه درختی و سوغاتی از جنس ماهی و صنایع دستی را دارا می باشد.

پیشینه تاریخی شهرستان چابهار:

با توجه به محسوس نبودن فصول پاییز و زمستان و باقی ماندن سبزی درختان در این منطقه، فصول چهارگانه به فصل بهار شبیه و منطقه به چهاربهار معروف گردیده و نام چهاربهار رفته رفته به صورت چابهار تغییر شکل پیدا کرده است. شهرستان چابهار در ناحیه مکران بلوچستان قرار دارد . مکران و ناحیه ساحلى جنوب خاورى ایران در روزگار مادها به ویژه سلطنت استیاک و یا اشتوویگو (585،550 ق.م ) یکى از ساتراپیهاى استان هاى خاور آن دولت بوده و به نام سرزمین پاریکانیان و جشیان آسیایى از ان یاد شده است . (ا. م دیاکونوف .تاریخ ماد ص 320 و 383) سرزمین مکران از جمله شهرستان چابهار در دوران هخامنشى جز ساتراپى چهاردهم این سلسله بوده است وسعت قلمرو هخامنشى از سوى مشرق تا دره رود خانه سند ادامه داشته که پس از حمله عرب ها به ایران و زوال سلسله سا سا نیان در سال 24 ه.ق عمر بن خطاب ، خلیفه دوم،سهیل بن عدى و عبد الله بن عتیان را براى تصرف کرمان و مکران اعزام داشت بیشتر کرمانیها و مکرانیها دادن جزیه را پذیرفتند و گروهى نیز مسلمان شدند .

اقوام و آداب و رسوم در شهرستان چابهار:

مردم شهرستان چابهار به گویش  بلوچی (جدگالی، کنارکی، طیسی، دشتیاری، باهوکلاتی) صحبت می کنند.اکثریت ساکنین این منطقه تسنن و حنفی مذهب هستند.

مردان لباس مخصوص محلی بلوچی و زنان نیز علاوه بر چادر مخصوص بلوچی از لباس محلی بلوچی استفاده می نمایند.

غذاهای محلی شهرستان چابهار:

غذاهای محلی شهرستان چابهار شامل  قلیه ماهی، ماهی کباب، حواری، بریانی، تباهگ، ‌انباگ، بتو ماش، شودوده، ماشینگ، ماهیک، کورک، گلو هک، ناروش، کیش و دلگ می باشد.

در گویش محلى شهرستان چابهار به نان نگن گفته مى شود نان های محلی منطقه شامل نان تنوری، نان تینی ، نان مخصوص عشایر و نان ذرت است.تینى به نان هایی گفته می شود که بر روى صفحه فلزى (تابه آهنى )پخته مى شوند که تین موشى، تینى روغنى، دک ، سى سرک، ست پورى، رتى از انواع نان های تینی بشمار می روند.

انواع نان "گجرى سنت" یا نان تنورى شامل حمیرى، جویه نان و تاپگىمی باشد.نان های مخصوص عشایر نیز بنام پناریک و پورانى معروف است. همچنین شلو، رحتو، شلو، تیموش و بکد نیز انواع نان هایی است که با آرد ذرت تهیه می شود.