گویش سیستانی یکی از گویش های مهم زبان فارسی است که مردم سیستان بدان تکلم می کنند. این گویش هم اکنون به صورت عمده در منطقه سیستان ایران، نیمروز و فراه افغانستان، سرخس ایران، ترکمنستان و دشت گرگان جاری می باشد.
این گویش از یک سو بیشترین خویشاوندی واژگانی و دستوری را با گویش موجود و گذشته خراسانی و فراتر از آن با لهجه های مرده ماوراءالنهری و تاجیکی کنونی دارد و از سوی دیگر واژه های مشترک بسیار با بلوچی دارد که با توجه به پیوندهای تاریخی و پیوستگی های جغرافیایی و مهاجرتهای قومی و خویشاوندی طایفه ای، امری طبیعی می باشد.
مردم بلوچستان به زبان بلوچى صحبت مىکنند زبان بلوچى امروز، ترکیبى از فارسى قدیم و فارسى جدید مىباشد. علاوه بر آن لغات هندى و اردو و پشتو در نقاط مجاور پاکستان و افغانستان به چشم میخورد و در پارهاى از موارد لغات انگلیسى در زبان بلوچى نیز وارد شده است و آن به لحاظ تسلط انگلیسیها در بلوچستان و اقامت طویل المدت سپاهیان انگلیسى در این منطقه مىباشد.
در حال حاضر زبان بلوچى با دو شعبه بزرگ بنام بلوچى شمالى یا سرحدّى و بلوچى جنوبى یا مکران در سراسر این سرزمین عظیم جارى و سارى است. لازم به توضیح است که به علت وسیع بودن سرزمین بلوچستان و عدم ارتباطات نواحى پراکنده آن، لهجههاى گوناگونى در آن رواج دارد. بطوریکه امروزه یک بلوچ زاهدانى نمىتواند زبان یک بلوچ آهورّانى یا دَشتیارى را بفهمد چنین امرى در سایر جاها نیز صدق مىکند. بلوچى شمالى بیشتر تحت تأثیر لغات زبان فارسى قرار گرفته است و برعکس بلوچى جنوبى بیشتر متأثر از لغات انگلیسى و اردو مىباشد. آقاى آموزگار رئیس سابق فرهنگ سروان مىنویسد: مشکل بزرگ در راه تحقیقات مربوط به زبان بلوچى این بود که نتوانستم قاعده و دستور واحدى براى صرف و تغییر شکل یافتن در زمانهاى ماضى و مضارع بدست آورم. هر فعل به صورتى صرف میشود و تابع قانون معینى نیست و شبیه به افعال بى قاعده انگلیسى است و دیگر آنکه، لغات و مفاهیم هر دهکدهاى متفاوت با دهکده دیگرى بود و این خود مستلزم صرف وقت بسیار است تا یک نفر غیر بلوچ بتواند تغییرات و تفاوتها را تشخیص داده ومتوجه گردد.
مردم سیستان شیعه و مردم بلوچستان اکثریت سنی مذهب هستند .